Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021

Φυσιολογία Φυτών Εργαστήριο

 

1.   Όργανα Μικροσκοπίας

Διακριτικό όριο οπτικού μέσου (δ) ορίζεται ως η ελάχιστη απόσταση μεταξύ δύο σημείων, ώστε αυτά να είναι διακριτά.

δ(οφθαλμού) = 100μm, δ(οπτικού μικροσκοπίου) = 200nm, δ(ηλεκτρονικού μικροσκοπίου) = 0,5nm                            1m=102cm=103mm=106μm=109nm=1010Α=1012pm

Διακριτική ικανότητα (Δ) ορίζεται το αντίστροφο του διακριτού ορίου (Δ=1/δ)     ανάλογη της ανάλυσης στις ηλεκτρονικές συσκευές.

Η Μεγέθυνση είναι ανεξάρτητο από το διακριτικό όριο και δεν το βελτιώνει. Κάθε φακός έχει δικό του δ και δική του μεγέθυνση.

Δ=λ/Α όπου λ: το μήκος κύματος της οπτικής πηγής, Α το αριθμητικό άνοιγμα του φακού του οπτικού οργάνου. Α=n*ημ(φ/2), όπου n: (1 για αέρα, 1,33 για νερό, 1,51 για γυαλί) δείκτης διάθλασης του μέσου μεταξύ φακού και αντικειμένου, φ: η γωνία με την οποία φαίνεται το αντικείμενο από τον φακό.

Όσο πιο μικρό το δ (όσο πιο μεγάλο είναι το Δ), τόσο πιο λεπτομερής είναι η παρατήρηση του αντικειμένου.

Όσο μεγαλύτερο είναι το αριθμητικό άνοιγμα (Α) τόσο μεγαλύτερο μήκος έχει ο αντικειμενικός φακός.

2.   Κύτταρο – Κυτταρικός Πυρήνας

Τα Φυτικά κύτταρα είναι μεγαλύτερα από τα ζωικά. Πιο εύκολη η παρατήρησή τους στο μικροσκόπιο. Άλλες διαφορές με τα ζωικά κύτταρα:

è Περιβάλλονται από κυτταρικό τοίχωμα (πανοπλία), κυρίως από κυτταρίνη που δεν υπάρχει στα ζωικά. Κύριος Ρόλος του είναι ο περιορισμός του όγκου του κυττάρου και η προστασία του από σκάσιμο από απορρόφηση μεγάλου όγκο νερού.

è Τα χυμοτόπια είναι υποκυτταρικά οργανίδια μόνο των φυτικών κυττάρων (δεξαμενές νερού όπου και γίνεται η ρύθμιση των ποσοτήτων νερού που κυκλοφορεί στα κύτταρα)

è Τα πλαστίδια υποκυτταρικές κατασκευές υπεύθυνες για λειτουργίες των φυτικών κυττάρων. Σημαντικότεροι οι χλωροπλάστες (χλωρός = πράσινος) που επιτυγχάνεται η φωτοσύνθεση καθιστώντας τα φυτά αυτότροφους οργανισμούς (δεν περπατάνε, παίρνουν ενέργεια από το φως και την μετατρέπουν σε χημική δημιουργώντας χημικούς δεσμούς) και υπεύθυνα για την ύπαρξη οξυγόνου Ο2 (παραπροϊόν της φωτοσύνθεσης) και κατ’ επέκταση ζωής πάνω στον πλανήτη.

Κυτταρική Μεμβράνη – Πλασματική μεμβράνη – πλασμαλήμμα : Ημιπερατή μεμβράνη που περνάει μόνο νερό και τίποτε άλλο χωρίς κατανάλωση ενέργειας

Κυτόπλασμα: ρέει, είναι ζωντανό το κύτταρο

Πυρήνας:

è Πυρηνική μεμβράνη, διπλή, από φωσφολιπίδια

è Πυρηνόπλασμα

è Πυρηνίσκοι (χωρίς σταθερό αριθμό

Χημική Σύσταση Κυττάρου

3.   Πλαστίδια

è Μόνο σε φυτικά κύτταρα.

è Τρεις ομάδες ως προς τις χρωστικές

o   Λευκοπλάστες à Άχρωμα, χωρίς χρωστικές οργανίδια. Συναντώνται σε αποταμιευτικά όργανα που δεν εκτίθενται στο φως πχ υπόγειοι βλαστοί, ρίζες, όπως είναι οι Αμυλοπλάστες που αποταμιεύουν άμυλο σε μορφή κόκκων, τους Αμυλόκοκκους.

o   Χλωροπλάστες à πλαστίδια υπεύθυνα για την φωτοσύνθεση. Χρώμα πράσινο και είναι σε όλα τα πράσινα μέρη του φυτού. Περιέχουν δύο είδη χρωστικών ουσιών, τις χλωροφύλλες (πράσινες) και τις καροτενοειδείς (κίτρινο – πορτοκαλί – κόκκινο χρώμα, οι οποίες λόγω τις μεγάλης ποσότητας χλωροφυλλών καλύπτονται από πράσινο χρώμα.

o   Χρωμοπλάστες à έγχρωμα πλαστίδια, λόγω των καροτενοειδών χρωστικών που περιέχουν. Υπάρχουν κυρίως σε καρπούς (ντομάτα) και σαρκώδεις ρίζες (καρότο)

è Προέλευση νέων πλαστιδίων στα κύτταρα (Μονόδρομος μετασχηματισμός): Λευκοπλάστες àφωςà Χλωροπλάστες àορίμανση χλωροπλαστώνà Χρωμοπλάστες

4.   Χυμοτόπια – Πλασμόλυση

Χυμοτόπια à Υποκυτταρικά οργανίδια που ρυθμίζουν το ισοζύγιο νερού καθώς και την συσσώρευση με ενεργό μεταφορά ιόντων και μορίων στο εσωτερικό τους.

è Περιβάλλονται από μεμβράνη που λέγεται Τονοπλάστης.

è Το περιεχόμενό τους ονομάζεται κυτταρικός χυμός που έχει νερό και διαλυμένες (υδατοδιαλυτές) ουσίες (ανόργανα άλατα, αιθέρια έλαια, υδατοδιαλυτές χρωστικές όπως ανθοκυανίνες). Το χρώμα των σταφυλιών, δαμάσκηνων, τριαντάφυλλων, γερανιών οφείλεται στις ανθοκυανίνες

è Ο τονοπλάστης είναι ημιπερατός, όπως όλες οι κυτταρικές μεμβράνες.

è Ημιπερατή μεμβράνη σημαίνει ότι περνάει ο διαλύτης πχ νερό αλλά όχι τα μόρια ή τα ιόντα της διαλυμένης ουσίας. Το σπουδαιότερο γνώρισμα κάθε ημιπερατής μεμβράνης είναι η διαπερατότητά της στα διάφορα μόρια ή σωματίδια.

Μία μεμβράνη αποτελείται από διπλή στρώση φωσφολιπιδίων, μια διπλή μεμβράνη αποτελείται από τετραπλή στρώση φωσφολιπιδίων

Επιτοίχιοι πυρήνες: Όταν χάνεινερό το χυμοτόπιο

Το κυτόπλασμα εκτοπίζεται στη περιφέρεια όταν γεμίσει το χυμοτόπιο

Κυτοπλασματική δοκίδα

5.   Ώσμωση

Σχετίζεται με την λειτουργία του κυττάρου. à είναι η κίνηση μορίων νερού από περιοχές που η συγκέντρωση των διαλυμένων ουσιών (ωσμωτική συγκέντρωση) είναι μικρή (υποτονικό διάλυμα πχ σκέτο νερό) ΠΡΟΣ περιοχές όπου η συγκέντρωση διαλυμένων ουσιών είναι μεγάλη (υπερτονικό διάλυμα).

Η ωσμωτική συγκέντρωση καθορίζεται από όλες τις διαλυμένες ουσίες στο νερό.

6.   ΙΣΤΟΙ

Ομάδες κυττάρων ίδιων ή διαφορετικών μεταξύ τους, που συνεργάζονται και εκτελούν συγκεκριμένη λειτουργία

è Απλοί (ένας τύπος κυττάρων)

è Σύνθετοι (από δύο τουλάχιστον διαφορετικούς τύπους κυττάρων

Προστατευτικοί Ιστοί

è Επιδερμίδα: αποτελείται από κοινά επιδερμικά κύτταρα à Προστατευτικό ρόλο γι’ αυτό καλύπτει όλα τα μέρη του φυτού με πρωτογενή αύξηση.

o   Τα καταφρακτικά κύτταρα στομάτων (Τα μοναδικά κύτταρα στην επιδερμίδα που έχουν χλωροπλάστες)

o   Τα Παρακαταφρακτικά κύτταρα στομάτων

o   Τα κύτταρα τριχών

o   Άλλα (σύνθετος ιστός)

è Περίδερμα: Αντικαθιστά την επιδερμίδα όπου συμβαίνει δευτερογενής αύξηση. Η επιδερμίδα καταστρέφεται και τη θέση της παίρνει το περίδερμα (σύνθετος ιστός) πχ φελός, κανέλα, ρυτίδωμα από κληματαριά.

è Εφυμενίδα: Επίχρισμα κηρώδους σύστασης που καλύπτει εξωτερικά την επιδερμίδα à αδιάβροχο προστατευτικό στρώμα à μείωση απώλειας νερού από τα κύτταρα. (Μόνο όπου υπάρχει επιδερμίδα)

7.   Χρωστικές:

è Λιποδιαλυτές: βρίσκονται μέσα στα πλαστίδια και είναι οι χλωροφύλλες και οι καροτενοειδείς

è Υδατοδιαλυτές: βρίσκονται μέσα στον κυτταρικό χυμό των χυμοτοπίων, όπως είναι οι ανθοκυανίνες

è Βαφές στο εργαστήριο: Ερυθρό του ρουθηνίου, κυανό του μεθυλενίου

Απλή Χρώση: 10 λεπτά σε ερυθρό του ρουθηνίου (Βάφει πρωτογενή κυτταρικά τοιχώματα – ζωντανών κυττάρων) à αντικειμενοφόρο πλάκα με γλυκερίνη (υδρόφοβη)

Διπλή Χρώση: ίδιο χρόνο σε κυανό του μεθυλενίου (Βάφει κυτταρικά τοιχώματα δευτερογενούς ανάπτυξης – νεκρά κύτταρα) à αντικειμενοφόρο πλάκα με γλυκερίνη




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου