Ανθοφορία

Έναρξη Άνθισης από αρχές Απριλίου έως Μάιο. Απαιτήση για επάρκεια σε Άζωτο (Ν) και Βόριο (Β).

Για μια  καλή απόδοση, αρκεί  το 2% του συνολικού αριθμού των λουλουδιών να καρποφορήσει . Η ελιά είναι ένα αλόγαμο είδος που επικονιάζεται από τον άνεμο και έχει αναφερθεί αυτοσυμβατότητα στην ελιά από πολλούς συγγραφείς. Η αντίδραση αυτοσυμβατότητας προκαλεί αναστολή ή καθυστέρηση στην ανάπτυξη του σωλήνα γύρης με αποτέλεσμα χαμηλότερο ποσοστό γονιμοποίησης. Οι ποικιλίες ελιάς εμφανίζουν διαφορετικά επίπεδα αυτοσυμβατότητας, που κυμαίνονται μεταξύ αυτοσυμβατών και εντελώς αυτοστείρων συμπεριφορών. Υπάρχουν συγκρουόμενες αναφορές σχετικά με την ταξινόμηση της συμβατότητας της γύρης. Οι υψηλές θερμοκρασίες (30 ° - 35 ° C) έχουν ανασταλτικά αποτελέσματα στη βλάστηση της γύρης και στην ανάπτυξη των γυρεοσωλήνων   με αποτέλεσμα να αυξάνεται  το επίπεδο αυτοσυμβατότητας και ασυμβατότητας. Έτσι, οι αντίξοες καιρικές συνθήκες και η έλλειψη νερού (ξερικές καλλιέργειες), μειώνουν την πραγματική περίοδο επικονίασης, δηλαδή το χρονικό διάστημα κατά το οποίο η επικονίαση μπορεί να οδηγήσει σε γονιμοποίηση  και να μειώσει την ικανότητα αυτογονιμοποίησης των λουλουδιών. Οι βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης οπωρώνων θα πρέπει, συνεπώς, να αποσκοπούν στην επέκταση της επικονίασης ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη γονιμοποίηση. Ευνοϊκές  συνθήκες είναι η επάρκεια υγρασίας (άρδευση όπου αυτό είναι δυνατόν).

ΕΛΙΑ ΑΝΘΗΣΗ ΕΠΙΚΟΝΙΑΣΗ ΚΑΙ Η ΟΡΓΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΦΥΣΗΣ

Στα μέσα περίπου Απριλίου, τα ελαιόδεντρα ανάλογα την περιοχή, εμφανίζουν τις καρποφόρες ταξιανθιών, οι οποίες εκφύονται από τις μασχάλες των φύλλων. Κάθε ταξιανθία περιέχει συνήθως 10 έως 30 λουλούδια ανάλογα με την ποικιλία. Ο αριθμός των λουλουδιών που ωριμάζουν έπειτα σε ελιές εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Παράγοντες ανάπτυξης των ανθέων:

• Άζωτο: Δεν είναι αρκετό ή πάρα πολύ.

• Κλάδεμα: Πάρα πολύ ή πολύ λίγο.

• Νερό: Το δέντρο ευνοεί τα φύλλα εις βάρος των καρπών.

• Παρασιτικές ασθένειες.

• Οι ισχυροί άνεμοι, υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το σύνολο της ανθοφορίας.

• Ιδιαίτερα οι χαμηλές θερμοκρασίες επιδρούν αρνητικά λόγω της καθυστέρησης της ανθοφορίας με αποτέλεσμα την αύξηση των ανωμαλιών στα λουλούδια.

 Πριν ανθίσουν τα λουλούδια, περνούν μια περίοδο διαφοροποίησης. Η περίοδος αυτή συμπίπτει χρονικά από τον Μάρτιο – Μάιο και έχει να κάνει με την σεξουαλικότητα των ανθέων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα από τα παρακάτω δύο αποτελέσματα (αν και υπάρχουν νέες έρευνες που δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει ένα τρίτο πιθανό αποτέλεσμα).

• ΤΕΛΕΙΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ: Τα λουλούδια που έχουν και το αρσενικό τμήμα και το θηλυκό μέρος.

• ΑΤΕΛΗ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ: Τα λουλούδια που έχουν μόνο στήμονες (αρσενικό τμήμα) και δεν έχουν θηλυκό (που προφανώς έχει αποκοπεί).

• Υπάρχουν δύο είδη λουλουδιών γιατί: 

α. Χρειάζεται μεγάλη ενέργεια για να αναπτυχθεί το θηλυκό μέρος του άνθους (ύπερος). Το δέντρο έχει την ικανότητα να μετριάσει τον αριθμό των θηλυκών που είναι σε θέση να αναπτύξει ανάλογα με τα θρεπτικά συστατικά που διαθέτει. 

β. Για να επιτευχθεί επικονίαση των ανθέων (θηλυκό τμήμα) είναι άμεσα εξαρτώμενο από τον υψηλό όγκο των στημόνων. Οι στήμονες δεν έχουν τις ίδιες απαιτήσεις θρεπτικών ουσιών με τα θηλυκά έτσι ώστε το όταν το δένδρο δεν έχει τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία να μπαίνει σε φάση "θρεπτικής εξοικονόμησης" (η φύση είναι "τσιγκούνης")  με αποτέλεσμα τα παραγόμενα άνθη να είναι ατελή (χωρίς θηλυκό τμήμα ).

• Στη φάση της ανθοφορία όλα τα δένδρα υποβάλλονται σε μια διαδικασία στρες. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το υδάτινο στρες, οι μεταβολές του νερού μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη των ανθέων. Μεταξύ λουλουδιών και φύλλων, τα φύλλα θα ήταν αυτά που έχουν τον πρώτο λόγω με μεγάλη διαφορά (προέχει η επιβίωση).

• Η αποβολή των θηλυκών ανθέων που συμβαίνει μπορεί να οφείλεται: 

α. σε έλλειψη θρεπτικών στοιχείων. Στη φάση της ανθοφορίας της ελιάς, υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ του άνθους και της φυτικής ανάπτυξης,  σε σχέση με τα θρεπτικά στοιχεία που και τα δύο μέρη απαιτούν και ανταγωνίζονται στην απορρόφησή τους.

β. Η επικράτηση χαμηλότερων θερμοκρασιών από το κανονικό σε συνδυασμό με μέτρια βροχόπτωση κατά τη διάρκεια της προανθοφορίας προωθεί την φυτική ανάπτυξη της ελιάς σε βάρος της ανθοφορίας.